به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا، آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب سرگذشت چهار دهه حیات مقاومت و پیروزی انقلاب را با نگاه به پیشرفت ها، دستاوردها و در مواردی كاستی‌ها ترسیم كردند كه آن را می توان به عنوان پشتوانه نظری و ادبیات آینده سازی انقلاب اسلامی دانست، به طوری كه در خصوص 40 سال تجربه انقلاب اسلامی و گام نخست با عباراتی مثل نبود تجربه، وجود دشمنان بی شمار، نحوه تركیب جمهوریت و اسلامیت و ... به عنوان مسایل مهم ابتدای شكل گیری نظام یاد كردند و با امیدواری به دستاوردها، جوانان را مخاطبان اصلی خود قرار دادند تا جدیت و محوریت را بر پابه نگاه به پیشرو معطوف كنند كه همان ایجاد تمدن نوین اسلامی است. ایشان مهمترین راهبردی كه ترسیم كردند مقوله علم آموزی و پژوهش بود زیرا امروز علم از منابع قدرت و عزت به شمار می رود و انقلابی كه قرار است در گام دوم تمدن سازی كند، باید به علم و پژوهش در دانشگاه، مراكز آموزش عالی و تحقیقاتی توجه داشته باشد.
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا در ارتباط با بیانیه گام دوم انقلاب و در خصوص علم آموزی و پژوهش با «محمدصادق نصرت پناه» عضو هیات علمی و معاون آموزشی دانشكده معارف و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) و پژوهشگر علمی به گفت وگو پرداخت و این مهم را از زوایای مختلف بررسی كرد. نصرت پناه، نخستین هدف در این بیانیه را ساختن ایران اسلامی دانست و گفت: ساختن ایران اسلامی از جمله اهداف كلان است و ایجاد تمدن نوین اسلامی باید مدنظر جوانان قرار بگیرد تا آنان دچار خطای راهبردی نشوند.
در ادامه متن كامل این گفت وگو را می خوانیم:
** ایرنا: علم آموزی و پژوهش مهم ترین راهبرد مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب بود. ایشان اهمیت این موضوع را تا چه اندازه برای جوانان این كشور لازم می دانند كه در این بیانیه بر آن تاكید ویژه می كنند؟
*** نصرت پناه: مقوله علم آموزی و پژوهش از جمله مهم ترین مباحثی به شمار می رود كه در ادبیات و آموزه های دینی بر آن تاكید شده است. علم با قدرت ارتباطی دوسویه و قرینه دارد، یعنی هر جامعه ای كه به علم اهمیت دهد و بر شاخه های گستره آن تاكید كند، به طور طبیعی قدرت را به دنبال خود می آورد. البته منظور قدرت نظامی و مادی نیست بلكه قدرت نرم كه همان كشف علوم مختلف و توسعه علمی است كه در وهله نخست باید زیرساخت ها و اهداف جامعه تامین شود.
امروزه در مناسبات جاری و روزمره كشور به وضوح می توان مشاهده كرد كه نام عالمان و دانشمندان بنامی بر زبان جاری می شود كه با گذشت چندین سده هنوز هم اثرگذاری خود را دارند. به عنوان مثال كشورهایی مانند آلمان و ژاپن در جنگ جهانی دوم به ویرانه تبدیل شدند اما اكنون به عنوان قطب های برتر در زمینه علم و پژوهش در جهان شناخته می شوند. در معارف دینی هم بارها آمده است كه علم سلطان و پایه گذار تمام پیشرفت های جامعه به شمار می رود. بنابر تاكید ویژه رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم هرگاه جامعه بخواهد در مسیر احیاء شدن و توسعه سوق پیدا كند، باید به جهش و حماسه آفرینی علمی برسد. انقلاب ایران در این دوران چهل ساله گام های موثر و بسیاری را در زمینه علم آموزی برداشته است اما به نظر می آید تمركز مقام معظم رهبری در این بیانیه بر روی جوانان است و این نشان می دهد كه ایشان می خواهند مسوولیت ها و وظایفی را كه در این چند دهه جوانان آن دوران برعهده داشتند، به جوانان امروزی واگذار كنند.
نگاه ویژه رهبر معظم انقلاب به موضوع علم، دانش و تاكید بر آن به عنوان خط مقدم تعالی كشور از جنبه های مختلف قابل تحلیل است. ایشان پایه تعالی، ترقی و عزت كشور را در توجه به علوم دانش می‌دانند و دیگر مسایل را در مراتب بعدی فرض می‌شمارند. البته توجه به حوزه دانش و پیوند پژوهش و علم با توسعه، ثروت و قدرت به معنای واقعی می بایست مورد توجه جامعه علمی قرار بگیرد. بحث علم آموزی جوانان در واقع رمز بیانیه گام دوم است كه ایشان بر آن تاكید دارند. حال برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی كه مدنظر رهبر معظم انقلاب است، باید 2 ركن اساسی علم آموزی كه نقطه عطف تمدن به شمار می رود و جوانان را به عنوان سرمایه های كشور مهم دانست. ایشان در بیانیه خود می فرمایند، جوانان محور تحقق پیشرفت اسلامی هستند.
** ایرنا: پیشرفت در ابعاد مختلف علمی مهمترین زیربنای توسعه كشور به شمار می رود و رهبر معظم انقلاب از علم و پژوهش به عنوان خط مقدم تعالی كشور یاد می كنند، حال با توجه به این موارد ایران در زمینه علم و پژوهش در چه جایگاهی در منطقه و بین الملل قرار دارد؟ الگوبرداری از علم و دانش كاربردی دیگر كشورها تا چه اندازه می تواند جوانان و نخبگان كشور را در رسیدن به این مسیر كمك كند؟
*** نصرت پناه: مقام معظم رهبری در سال های گذشته نیز تاكیدهای جدی داشتند كه مرزهای علمی را باید در نوردید اما بعضا دیده می شود كه برخی می گویند كه فاصله علمی ایران در زمینه علم و فناوری با كشورهای توسعه یافته بسیار زیاد است و باید زمان بسیاری را طی كرد. آیت الله خامنه ای هوشمندانه می گویند كه باید روی نقاط مرزی حركت كرد. ایشان همواره بر فناوری های نانو، علوم شناختی، سلول های بنیادی و پژوهشكده رویان تاكید ویژه ای داشتند و می خواهند این تابوها را از میان ببرند تا به همگان ثابت شود كه ایران نیز می تواند در این زمینه حرفی برای گفتن دارد.
ایران در برخی مسایل و علوم مانند نانو و سلول های بنیادین در میان كشورهای آسیای میانه از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است. علوم انسانی در زیرسازی و تهیه پایه های تمدنی نقشی مهم و اساسی دارد كه از جمله مواردی به شمار می روند كه مقام معظم رهبری اهمیت آن را به همگان گوشزد می كنند. ایشان تاكید دارند كه دنیای غرب به جهت برخورداری از علم، دانش و كاربردی كردن آن توانسته است برای خودشان ثروت، نفوذ و قدرت فراهم كنند، البته ایشان برداشت نادرست از دانش و دانایی برای تحمیل و سلطه را نفی می‌كنند و مخالف الگوبرداری با آن سبك و سیاق هستند و اصل دانش و دانایی را برای رسیدن به اهداف مورد تاكید قرار می دهند و ترسیم كننده الگویی از علم و اخلاق هستند كه مبنای الهی و انسانی دارد نه آنچه كه كشورهای غربی می خواهند به ما دیكته كنند.
** ایرنا: با توجه به شرایطی كه ایران در آن قرار دارد(تحریم) تقویت دانش بومی و دانشگاه ها تا چه اندازه می تواند به توسعه كشور بیانجامد؟
*** نصرت پناه: در فرایند تمدن سازی نمی شود، به تولیدات و صنایع دیگر جوامع بی توجه بود. حالا كه كشور در وضعیت بحرانی و تحریمی قرار دارد باید راه های رسیدن به اهداف و نیازها را پیدا كند و در این زمینه بایستی داشته ها و علوم خود را تقویت كند كه این مصداق بارز رسیدن به قله های علم و پژوهش به شمار می رود كه در بیانیه گام دوم انقلاب مورد تاكید است. مقام معظم رهبری تحریم ها را ظالمانه می دانند و می گویند اینك نوبت تمامی جوانان، دانشگاهیان و نخبگان است تا با اقتصاد مقاومتی این تحریم ها را از میان بردارند و به اهداف مورد نظر برسند. البته برخی این سخن را بد تعبیر می كنند و معتقدند كه باید فضای ریاضتی را در پیش گرفت كه اصلا این طور نیست.
توجه به بیانیه گام دوم و سخنان رهبر معظم انقلاب به هیچ وجه معنای ریاضت نمی دهد بلكه تاكید بر تقویت استعدادها و شناسایی ظرفیت های كشور دارد. بر پایه آمارهای جهانی ایران در زمینه علم و فناوری از میانگین بالایی برخوردار است. وابستگی شدید به دیگر كشورها در استخراج منابع زیرزمینی و نبود فناوری های لازم در این زمینه از جمله معایب كشور به شمار می رود كه باید برای گذار از این شرایط تحریمی، ارتباط وسیع و عمیقی میان صنعت و نظام دانشگاهی به وجود آید تا از ظرفیت ها در جهت تولید نیز استفاده كنند. صنایع كشور می توانند خواسته های خود را از دانشگاهیان داشته باشند و آنها هم با ارایه راهكار یا اختراع بتواند به صنایع و به گردش اقتصاد كشور كمك كنند.
دولتمردان و مسوولان صنایع باید به دانشگاه و دانشگاهیان اعتماد داشته باشند تا با یكدیگر برای گذر از شرایط تحریمی كمك كنند. بیانیه گام دوم و رهنمودهای مقام معظم رهبری به عنوان سندی محسوب می شود كه رهبر حقوقی یك جامعه عرضه و مسیر آینده این نظام را ترسیم كرده است. به هر حال رهبر حقوقی جامعه به لحاظ قانون اساسی و ولایت فقیه در صدر همه امور جامعه قرار دارد و مسیری را تنظیم و ترسیم كرده اند كه نقشه راه 40 ساله كشور است. این بیانیه نقطه عطف و شروع انقلاب دوم است و سرفصل مهم اجرایی برای رسانه ها، جوانان، دانشگاهیان و روشنفكران به شمار می رود.
نظرات شما عزیزان:
توسط : 